Ana içeriğe atla

Kayıtlar

Güncel Yayın

Mantık Tarihi: Aristoteles'in İlkin Mantık Çalışmaları I

MANTIK TARİHİ ARİSTOTELES’İN İLKİN MANTIK ÇALIŞMALARI I Necdet Ersöz Aristoteles, Batı düşüncesinde sistematik mantığın kurucusu sayılır. Çeşitli mantıksal prensipleri sistematik bir biçimde ele alan ilk düşünür olarak bilinir. Aristoteles’in mantık çalışmaları, asırlarca özellikle Avrupa düşüncesini derinden etkilemiştir. Bu dizide, Aristoteles’in mantık çalışmalarına giden yolda tarihsel birtakım noktalara değinerek Aristoteles mantığı hakkında genel bir giriş sağlayacağım. Aristoteles (MÖ 384-322) Aristoteles’in mantığın gelişiminde düşünceleriyle ön plana çıkmasında, silojizm ya da mantıkta “tasım” (kıyas) olarak bilinen yolu ortaya atması ve bilhassa modal mantık üzerine çalışmaları rol oynamaktadır. Aristoteles’in, bu öncü çalışmalarının yanında aksiyomatik ve önermeler mantığı üzerine çalışmaları da önemlidir. Öncelikle, Aristoteles’in mantık çalışmalarına gelene dek kısaca yaşantısından bahsetmeliyim. Aristoteles, Antik Yunan’da, MÖ 384 yılında doğmuşt
En son yayınlar

Mantık Tarihi: Mantığa Yaklaşımlar ve Aristoteles Öncesi Mantık II

MANTIK TARİHİ MANTIĞA YAKLAŞIMLAR VE ARİSTOTELES ÖNCESİ MANTIK II Necdet Ersöz Makâlemin ilk kısmında pre-Aristotelian mantığı ve mantığa yaklaşımları gözden geçirmeye başlamıştım; makâlenin ikinci ve son kısmında buna devam ediyorum. İlk kısmı okumayanlar, buradan makâleye ulaşabilirler. Platon’un bölme metodunun ( diaeresis ) Aristoteles mantığıyla alâkası Platon, mantık tarihi tartışmaları açısından meşhur bölme metodunu (diaeresis) ortaya atmasıyla da önem kazanır. Öncelikle diaeresis in ne olduğunu basitçe açıklığa kavuşturmalıyız.  Bu terim, Platon’da kavramların tanımlanmasında başlıca kullanıma sahiptir ve Akademi’nin de başlıca öğretilerinden biridir. Kabaca bir kavramın daha genel bir kavram aracılığıyla tanımlanmasıdır. Mantık tarihçilerinin bir kısmının ortak kanaatine göre Platon’un bölme metodu, Aristoteles’in klasik mantığı şekillendirmesinde onu etkilemiştir. Bu nedenle, Platonik metod ve Aristotelian mantık arasında bir ilişki kurmak olasıdır

Mantık Tarihi: Mantığa Yaklaşımlar ve Aristoteles Öncesi Mantık I

MANTIK TARİHİ MANTIĞA YAKLAŞIMLAR VE ARİSTOTELES ÖNCESİ MANTIK I Necdet Ersöz Bir entelektüel disiplin olarak mantığın orijinine dair soruşturmalarımızda ona dair ilk bulguların Antik Yunan’dan oldukça önceye gidebileceğini vurgulamıştım. Bu makâlede mantığın kökenini Antik Yunan filozofu Aristoteles’in tarihsel olarak öncesindeki birtakım düşünce ve düşünürlerde aramaya devam edeceğim. Mantığın felsefe , bilim , sanat ve teolojiden ayrı bir çalışma disiplini olarak ilk kez ne zaman düşünüldüğü ya da gerçekten de bu şekilde düşünülüp düşünülemeyeceği, başlı başına bir problemdir. Benim kanaatimce, eğer ki mantığı insan zihninin aklî süreçlerinin bir prodüksiyonuyla birlikte akıl yürütmelerimizin bir şekli olarak düşüneceksek, mantığı en azından dile getiriliş bakımından ilkin modern insanlara dek götürmemiz gerekebilecektir. Bugünün insanının beyni, her ne kadar aradan geçen birkaç yüz bin yılda hâsıl olmuş kültürel evrim prosesinin etkisi altında zihinsel olarak pek ço

Podcast Yayınlarım Başlıyor!

Her hafta bilim, felsefe ve düşünce alanlarından seçtiğim konular üzerine özgün bir üslûp ile sunumunu yapacağım podcast serileri başladı. İlk episode ile birlikte, devam eden podcast yayınlarının bağlantıları bloglarım üzerinden duyurulmaya devam edecektir. İlk yayına aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz. Podcasti .mp3 formatında indirmek için tıklayınız .

Abbahu Kimdir?

Abbahu Kimdir? Necdet Ersöz Abbahu, 279-320 yılları arasında İsrail’de yaşadığı tahmin edilen Filistinli Yahudi bir Talmudisttir. Amora olarak bilinir. “Amora”, İbranicede “yorumlayan” ve “hatip” gibi anlamlara gelmektedir. Talmudizm, “Talmud” adı verilen eski Rabbinik Yahudiliğin kutsal metnidir. “Mishnah” ve “Gemara” kısımlarından oluşur. Bu metin, Ortodoks Yahudiliğinin dinî otoritesinin temeli sayılır. Abbahu, Shimon ben Lakish ve Elazar ben Pedat ile çağdaştı, esas hocası ise Yohanan bar Nappaha idi. Abbahu bu dönemde Kayserya’ya yerleşti ve burada Rabbinik akademinin başına geçti. Yaşadığı bu şehrin çok milletli özelliği nedeniyle Abbahu sıklıkla Hıristiyanlar, Samiriyeliler ve heretiklerle iletişim kurdu. Elimizdeki kayıtlara göre Abbahu kendisiyle farklı düşünen insanlarla uzun süre boyunca fikir ve inanç bakımından mücadele etmiştir. Kayda geçmiş tartışmalar arasında, Yeşaya Kitabı’nda Abbahu’ya atfedilen yazılarda (44:6), Abbahu’nun, bazı insanların Tanrı’nın ke

Nörofelsefe

NÖROFELSEFE

Din Ansiklopedisi [A] Dizisi

Din Ansiklopedisi [A] Dizisi Aaron Abbahu

Din Ansiklopedisi

Din Ansiklopedisi Burada çeşitli din kitapları, din araştırmaları ve ansiklopedilerden derlediğim din ansiklopedisi başlıklarına erişebilirsiniz. Aşağıdaki harflere tıklayarak ilgili dizine gidiniz. Dizin İngilizceye göre hazırlanmış; ancak Türkçe içerik barındırmaktadır. Bu nedenle aramak istediğiniz kavramın İngilizcesine göre arama yapınız. [A] - [B] - [C] - [D] - [E] - [F] - [G] - [H] - [I] - [J] - [K] - [L] - [M] - [N] - [O] - [P] - [Q] - [R] - [S] - [T] - [U] - [V] - [W] - [X] - [Y] - [Z]

Aaron (Aharon, Harun) Kimdir?

Aaron (Aharon, Harun) Kimdir? Necdet Ersöz Aaron, İbranicede Aharon ve Türkçede Harun , geleneğe göre MÖ 13. Asırda yaşamış bir dinî lider, kâhin ve peygamberdir. Tevrat’ta, İncil geleneğindeki ilk rahip olarak kabul edilen Harun’un biyografisini bulmak mümkündür. Elimizdeki bilgilere göre İsrailliler Mısır’da köle iken Levi’nin kızı Jochebed ve İmran’ın evliliklerinden doğmuştur. Peygamber ve dinî lider Musa’nın ağabeyidir. Musa’ya İsraillilerin özgürleşme sürecinde yardım etmiştir ve İsraillileri Sina Çölü’nden vadedilen İsrail topraklarına dek yönetmiştir. İsrail Tanrısı Yehova, Musa’ya Harun’u ve oğullarını insanlar için birer seçkin rahip olarak atamasını söylemiştir ve Harun seyahatin son yılında ölene dek bu görevi sürdürmüştür. Harun'un Rus ikonalarından bir tasviri (17. Yüzyıl) Pek çok İncil bilgini, buna rağmen, Harun’un yaşamını ve tarihteki rolünü Ruhbanî kaynağın (the P source) göreli olarak geç bir ürünü olduğu iddia eder. İncil geleneğinde Harun

"Kültür" Perspektifleri: "Kültür" Sözcüğünün Etimolojik, Tarihsel, Semantik ve Felsefî Açıdan İncelenmesi

“KÜLTÜR” PERSPEKTİFLERİ “Kültür” Sözcüğünün Etimolojik, Tarihsel, Semantik ve Felsefî Açıdan İncelenmesi Necdet Ersöz Geçtiğimiz yazıda kültür felsefesinin temel kavramlarına ve ayrım noktalarına göz gezdirmiş, tarihine bir giriş yapmış, kültüre dair ortaya konan dört kuram ailesinden kısaca söz etmiştim. Bu yazıda salt “kültür” kavramının ne olduğu üzerine detaylı bir inceleme yapmak istiyorum. Kültür ’ü terminolojik, etimolojik, tarihî, felsefî ve toplumsal yönlerden anlatacağım. Bununla birlikte, kültürle beraber kullanılan bazı sosyolojik ve psikolojik terimlerden de bahsedeceğim. Kültür, hepimizin sık sık, farklı ortamlarda farklı kavramları detaylandırmakta kullandığı, anlam çerçevesi oldukça geniş bir sözcüktür. Bu nedenle, kullanıldığı yere bağlı olarak çok farklı şekillerde tanımlanabildiği görülmektedir. Türkçede kullandığımız “kültür” kelimesi, dilimize Latince “colere” fiilinden türetilerek girmiştir. 1 Colere , işlemek, yetiştirmek, inşa etmek, özen gös